Nhật ký Đặng Thùy Trâm là một báu vật của chúng tôi
Trong số những người đã tặng lại tư liệu và hiện vật cho trung tâm, trước hết tôi muốn nói rằng chúng tôi rất may mắn vì có được nhiều bộ sưu tập độc nhất vô nhị của rất nhiều người thuộc mọi phía trong cuộc chiến.
Những người này có thể không nổi tiếng với công chúng, nhưng những phụng sự, hy sinh và trải nghiệm của họ trong cuộc chiến khiến các hiện vật trở thành kho báu lịch sử cho cả ngày nay và các thế hệ tương lai.
Về phía Mỹ, khi nói tới quy mô và tầm mức của một bộ sưu tập, tôi đặc biệt muốn nói tới bộ sưu tập Douglas Pike – tập hợp hiện vật rất ấn tượng gồm hơn 600 hộp tư liệu của tất cả các bên trong cuộc chiến, bao quát gần như mọi đề tài, từ chiến dịch quân sự và chính sách của chính quyền tới các vấn đề xã hội, chính trị, kinh tế, văn hóa.
Về phía Việt Nam, chúng tôi có trong tay nhiều bộ sưu tập tư liệu quan trọng. Như chúng ta đã nói, chúng tôi có gần như đầy đủ trọn bộ Công báo Việt Nam Cộng hòa, một kho tư liệu hết sức đặc biệt.
Ngoài ra, chúng tôi có bộ sưu tập của Trung tâm Khai thác tài liệu hỗn hợp (CDEC). Đây là bộ sưu tập microfilm chúng tôi mua lại của Thư khố Quốc gia Hoa Kỳ, gồm 2,7 triệu trang tài liệu thu được ở chiến trường từ phía Bắc Việt và Mặt trận Giải phóng dân tộc, cùng các báo cáo liên quan.
Những tài liệu này do phía Mỹ, Nam Việt Nam và các đơn vị đồng minh bắt được và chuyển về Sài Gòn để xử lý và chụp film bằng hệ thống mã hóa máy tính cũ. Chúng tôi đã số hóa toàn bộ số microfilm này, và hiện có thể xem trên mạng trong thư khố ảo về Việt Nam của chúng tôi.
CDEC hết sức đặc biệt vì gồm nhiều thư từ, nhật ký và ghi chú cá nhân của bộ đội Việt Nam, ghi lại suy nghĩ và cảm xúc của họ trên đường vào Nam. Các tài liệu còn ghi lại sinh hoạt thường nhật, tình yêu quê hương và cả nỗi nhớ gia đình và bè bạn ở quê nhà, cũng như quyết tâm sắt đá của họ trước vô vàn thử thách.
Với nhiều người, những thư từ, nhật ký và sổ tay này ghi lại những suy nghĩ cuối cùng trước khi đối mặt với cái chết trên chiến trường, và chúng tôi hiện đang hợp tác với các đối tác ở Việt Nam để trả lại những tài liệu này cho các cựu binh còn sống và người thân của những người đã khuất.
Chúng tôi rất hy vọng được mở rộng dự án hơn để mời thêm sinh viên Việt Nam tham gia nhằm giúp chúng tôi phân loại bộ sưu tập rất lớn này, xác định thư từ, nhật ký, ghi chép chúng tôi đang có, xác minh và tìm những người thân còn lại để chúng tôi chuyển cho họ những báu vật này.
Cuối cùng, một bộ sưu tập rất đặc biệt với chúng tôi là nhật ký của bác sĩ Đặng Thùy Trâm. Gần như mọi người Việt Nam đều biết Đặng Thùy Trâm, và bà đã để lại những dòng nhật ký tuyệt đẹp kể lại nhiều suy nghĩ và trải nghiệm cá nhân cho tới khi bà qua đời.
Chúng tôi tự hào được hợp tác với gia đình bà để gìn giữ những nhật ký tuyệt vời đấy, chúng tôi coi nhật ký Đặng Thùy Trâm là hiện vật vào loại quý giá nhất trong kho lưu trữ của mình.
Nguồn: TUỔI TRẺ CUỐI TUẦN
